Systemy wentylacyjne są niezbędne aby zapewnić dopływ świeżego powietrza zewnętrznego do domu, a także usunięcie powietrza zużytego. Warto wiedzieć jakie rodzaje systemów wentylacyjnych mamy do wyboru, aby mieć pewność, że wymiana powietrza będzie skuteczna. Ostatecznie to od inwestora lub projektanta zależy jaki typ systemu wybierze.
SYSTEMY WENTYLACYJNE – RODZAJE
WENTYLACJA GRAWITACYJNA
Naturalna wentylacja budynku polega na usuwaniu powietrza zużytego, oczywiście poprzez kominy wentylacyjne. Napływ powietrza świeżego powinien odbywać się nieszczelnościami (przede wszystkim: stolarka okienna, drzwiowa).
Ogólnie mówiąc, wentylacja grawitacyjna jest zależna od panujących w danej chwili warunków zewnętrznych. Na przykład temperatura na zewnątrz powinna być niższa niż w budynku, a na dworze winien wiać lekki wiatr. Niestety, na intensywność wentylacji mamy mocno ograniczony wpływ, a dodatkowo sam proces wymiany powietrza jest niestabilny.
Dodajmy zresztą, że w czasach gdy stawia się budynki szczelne ten rodzaj wentylacji jako skutecznej wentylacji ma jeszcze mniejsze szanse powodzenia.
WENTYLACJA MECHANICZNA
W tym przypadku to urządzenie wentylacyjne wymusza ruch powietrza w budynku (a dokładniej wentylatorami wchodzące w jego skład). Wymagane jest więc podłączenie zasilania energią elektryczną. Zależnie od ilości i „kierunku” pracy urządzenia rozróżniamy wentylację mechaniczną nawiewną, wentylację mechaniczną wywiewną, a także wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną.
W przypadku wentylacji mechanicznej wywiewnej powietrze z budynku jest usuwane z pomieszczeń brudnych (łazienki, WC, kuchnie) poprzez kratki wyciągowe i wentylatory. Kratki umieszcza się bezpośrednio na wejściu do kanału, w przestrzeni sufitu podwieszanego, a także na poddaszu nieużytkowym. Usuwanie powietrza z wybranych pomieszczeń tworzy w nich podciśnienie, które – krótko mówiąc – generuje ruch powietrza z innych pomieszczeń. Natomiast nawiew powietrza świeżego odbywa się przez nieszczelności lub nawiewniki okienne czy specjalne otwory.
W wentylacji mechanicznej nawiewnej powietrze zewnętrzne jest natomiast wtłaczane do budynku za pomocą wentylatorów. Z drugiej strony, odpływ powietrza zużytego odbywa się nieszczelnościami. Poprzez mechaniczny nadmuch powietrza tworzymy więc w budynku nadciśnienie.
Natomiast wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna jest połączeniem wentylacji wyciągowej z nawiewną. Tutaj ruch powietrza zarówno nawiewanego, jak i usuwanego wymusza praca wentylatorów. Powietrze pobiera się poprzez czerpnię (terenowa, ścienna, dachowa), a potem usuwa na zewnątrz zbiorczym kanałem zakończonym wyrzutnią (ścienna, dachowa).
WENTYLACJA MECHANICZNA Z ODZYSKIEM CIEPŁA (REKUPERACJA)
Systemy wentylacyjne oparte o rekuperację wydają się być najlepszym rozwiązaniem do domu. Podstawowym elementem takiego systemu jest oczywiście centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła (rekuperator). Urządzenie to poza wentylatorami posiada filtry powietrza nawiewanego i wywiewanego, a także wymiennik do odzysku ciepła.
Jest to rozwiązanie, które gwarantuje stały dopływ powietrza świeżego do wentylowanych pomieszczeń, dodatkowo zapewniając oszczędności na ogrzewaniu budynków. Oczywiście w porównaniu do wentylacji mechanicznej bez odzysku ciepła.
Zapewnia większy komfort domownikom, a nowoczesne systemy sterowania pozwalają na dopasowanie intensywności wentylacji do zwyczajów i potrzeb użytkowników.
Aby uzyskać więcej informacji nt. central wentylacyjnych, przeczytaj artykuł Co to jest rekuperator
Należy pamiętać, że decydując się na system wentylacji w budynku nowym czy modernizowanym zawsze warto rozważyć rekuperację.
Korzyści z zastosowania rekuperacji:
SYSTEMY WENTYLACYJNE HYBRYDOWE
Wentylacja hybrydowa jest połączeniem wentylacji grawitacyjnej z mechaniczną wywiewną. W takim przypadku powietrze do budynku dopływa poprzez na przykład nawiewniki okienne. Z drugiej strony usuwane jest kominami grawitacyjnymi zakończonymi specjalnymi nasadami.
Zależnie od tego czy w kanale panuje nadciśnienie czy podciśnienie nasady te są cyklicznie uruchamiane, aby wymusić ruch powietrza w odpowiednim kierunku i ilości.
Rozwiązanie to jest popularne choćby w nowo budowanych obiektach zamieszkania zbiorowego. Jest tak ze względu na niższe (w porównaniu do rekuperacji) koszty inwestycyjne. Dodatkowo nie ma potrzeby rozprowadzania kanałów wentylacyjnych (zajmujących przestrzeń użytkową).
SYSTEMY WENTYLACYJNE DO ŁAZIENEK – KIEDY WARTO?
POTRZEBA WENTYLACJI ŁAZIENEK
Pomieszczeniami, które wydają się być najbardziej narażonymi na skutki braku właściwej wentylacji są oczywiście łazienki. To ze względu na zwiększone zyski wilgoci, wyższą temperaturę oraz często brak okien.
Trzeba pamiętać, że zbyt duża ilość pary wodnej w powietrzu prowadzi zazwyczaj do jej wykroplenia na chłodniejszych ścianach, oknach. W efekcie może to prowadzić do zawilgocenia ścian i rozwoju bakterii, grzybów i pleśni. Ryzyko wrasta tym bardziej jeżeli dodatkowo mamy słabo zaizolowane, chłodne ściany.
Zjawisko pojawienia się pleśni i grzybów dotyczy w większości przypadków budynków z wentylacją naturalną (grawitacyjną). Dzieję się tak dlatego, że ten typ wentylacji, w dobie szczelnej stolarki okiennej, nie ma prawa działać poprawnie.
W tym przypadku słusznym jest zastosowanie dodatkowego systemu wentylacyjnego do łazienki.
DODATKOWE SYSTEMY WENTYLACYJNE DO ŁAZIENEK
Łazienki z wentylacją grawitacyjną, w których występują problemy z wilgotnością sugeruje się wyposażyć w wyciągowe wentylatory łazienkowe.
Wentylatory łazienkowe istniejących budynkach montuje się do kanału grawitacyjnego, a w budynkach nowych do blaszanego kanału wentylacyjnego wyprowadzonego ponad dach.
Należy pamiętać, że zamontowanie wentylatora w łazience nie pomoże jeżeli nie zapewnimy swobodnego dopływu powietrza z zewnątrz. Przykładowo może to być swobodny dopływ powietrza z dworu (przez rozszczelnione okna, nawiewniki okienne czy inne systemy nawiewne). Ważny jest również dopływ powietrza bezpośrednio do pomieszczenia łazienki – poprzez podcięcie drzwi o wysokości ok 2cm w świetle.
Na rynku do wyboru jest wiele modeli wentylatorów łazienkowych. Działają one niezależnie (włączenie i wyłączenie poprzez włącznik ścienny). Mogą być wyposażone w pewną automatykę – przykładowo opóźnienie czasowe przy wyłączeniu światła, czujniki ruchu, czujnik światła, czujnik wilgotności.
SYSTEMY WENTYLACYJNE DO DOMÓW ENERGOOSZCZĘDNYCH I PASYWNYCH (GEO-SYSTEM)
Pisząc o systemach wentylacyjnych warto nadmienić, że od wielu lat są dostępne na rysunku kompletne i energooszczędne rozwiązania cieszące się rosnącą popularnością. Ściśle mówiąc, chodzi o połączeniu systemów rekuperacji z gruntowymi wymiennikami ciepła (GWC). Są to układy idealnie spisujące się w budynkach energooszczędnych i pasywnych.
GEO-SYSTEM to połączenie wysokosprawnego rekuperatora firmy PRO-VENT i maksymalnie skutecznego bezprzeponowego, płytowego GWC PRO-VENT GEO.
Więcej informacji: Jak działa GWC PRO-VENT GEO?
Podstawowymi wyróżnikami układu GEO-SYSTEM ponad typową rekuperację są: